در علم حقوق، منابعی که میتوان از آنها قواعد و اصول حقوقی را استخراج کرد تا منشأ و مستند صدور آرای محاکم قرار بگیرند، عبارت از قانون، عرف و رویه قضایی هستند. به طور کلی زمانی که برای امری در عرف و قانون حکمی ذکر نشده باشد، قضات و محاکم قضایی باید با ابتکار عمل حکم جدید صادر کنند یا ... ادامه مطلب »
آیین دادرسی مدنی
موارد صدور احکام ترافعی از سوی دادگاهها
حکم در لغت به معنای فرمان و دستور آمده و در اصطلاح حقوقی حکم دادگاه، رأیی است که به موجب آن، اختلاف در دادگاه خاتمه مییابد. دادگاه در امور ترافعی از زمان اقامه دعوا تا پایان رسیدگی تصمیمات گوناگونی میگیرد. قسمت عمده تصمیمات دادگاه را احکام تشکیل میدهد. گرفتن حکم مطلوب در امور ترافعی، هدف اصلی خواهان از اقامه دعوا ... ادامه مطلب »
نحوه انجام کارشناسی در امور حقوقی
کارشناس شخصی است که دارای صلاحیت در رشته مربوط به موضوع بوده و از بین افراد مورد وثوق یعنی علیالقاعده از بین کارشناسان رسمی دادگستری انتخاب میشود. آنچه مشخص است، اینکه با توجه به کثرت و گستردگی علوم و فنون، قطع به یقین، قضات دادگاهها نمیتوانند در دیگر مسایلی که خارج از حیطه شغلی آنها است اظهارنظر کنند و از ... ادامه مطلب »
آشنایی با موارد ابطال رأی داوری
مبنای رأی داوری، قرارداد است و داور فقط در محدوده قرارداد اختیار دارد و رأی داور نیز در همین محدوده معتبر است زیرا طرفین در قرارداد، داور خود را انتخاب کردهاند و نیز این موضوع را که داور چه اختیاراتی دارد، مطابق قرارداد مشخص کردهاند. داور حق تخطی از قرارداد داوری را ندارد و نمیتواند رأیی صادر کند که با ... ادامه مطلب »
آشنایی با نحوه طرح دعوا در دادگاه
اقامه دعوا در دادگاه، با ارایه دادخواست به عمل میآید و بدون تقدیم دادخواست، دعوا اقامه نمیشود. دادگاه، رسیدگی به دعوای طرفین را زمانی آغاز میکند که دادخواست به آن تقدیم شده باشد. ادامه مطلب »
نحوه اجرای احکام دادگاهها
بسیاری از مردم گمان میکنند در یک دادرسی، با صدور رأی به نفع خود، برنده میدان هستند؛ غافل از اینکه بعد از صدور رأی، مرحله دیگری به نام اجرای رأی از راه میرسد. از زمانی که یک اختلاف به وجود میآید تا زمانی که این اختلاف توسط دادگاه حل و فصل میشود، مراحل مختلفی باید سپری شود. نخستین مرحله، از ... ادامه مطلب »
آثار و شرایط استرداد دادخواست
خواهان میتواند تا نخستین جلسه دادرسی، دادخواست خود را مسترد کند. در این صورت دادگاه قرار ابطال دادخواست را صادر خواهد کرد. استرداد دادخواست، دعوا به معنای اخص را زایل نمیکند بنابراین اعتبار امر مختومه را ندارد و خواهان علیالقاعده میتواند دعوا را از نو اقامه کند اما باید دادخواست جدیدی با رعایت تمامی شرایط قانونی، از جمله پرداخت هزینه ... ادامه مطلب »
کیفیت طرح دعوای متقابل در برابر دعوای اصلی
دعوای متقابل به دعوایی گفته میشود که در مقابل دعوای اصلی، طرح شده باشد. این دعوا باید با دعوای اصلی، ناشی از یک منشأ باشد یا با آن ارتباط کامل داشته باشد. در حقیقت، دعوای متقابل دعوایی است که خوانده در مقابل دعوای خواهان اقامه میکند. این دعوا ممکن است به منظور پاسخگویی به دعوای اصلی یا علاوه بر پاسخگویی، ... ادامه مطلب »
نحوه اعتراض به آرای شوراهای حل اختلاف
شوراهای حل اختلاف اگرچه یک مرجع شبهقضایی در کنار تشکیلات دادگستری محسوب می شوند و مطابق قانون، تنها صلاحیت رسیدگی به دعاوی مالی با خواسته تا ۲۰۰ میلیون ریال و برخی دعاوی غیرمالی را دارد اما آرای صادره از این شوراها هم مانند آرای صادره از دادگاهها لازمالاجرا بوده و بر همین اساس نیز در برخی موارد قابلیت تجدیدنظرخواهی دارد. ادامه مطلب »
اعسار از پرداخت هزینه دادرسی
طبق ماده ۵۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی، معسر از هزینه دادرسی کسی است که به واسطه عدم کفایت دارایی یا عدم دسترسی به مال خود به طور موقت قادر به تأدیه نیست. ادامه مطلب »